Monitoring polena 26.08.-01.09.2020.

U periodu od 26.08. -01.09. 2020. na području Grada Zenice i šire regije izvršena je identifikacija i brojanje polenovih zrna, te je evidentirana visoka koncentracija polenovog zrna ambrozije. Najveća koncentracija zabilježena je 28.08.2020, dvadeset četiri polenova zrna ambrozije po m3 zraka.

U podne su zabilježene najveće koncentracije polena iz razloga što polinacija uglavnom započinje oko 8,00 sati ujutru, dok temperatura raste, a vlaga opada što je rezultat jačeg sunčevog osvjetljenja i završava oko podneva.
Koncentracija polena koprive (Urtica) je u opsegu umjerene koncentracije.
Koncentracija polena trava (Poacea) bilježi nisku konecentraciju.
Identifikovana su i polenova zrna kiselice (Rumex), pelina (Artemisia), ali u opsegu niske koncentracije.
Izmjerena koncentracija polena ambrozije može prouzrokovati alergijske reakcije koje se mogu ispoljiti u gornjim respiratornim sistemima kao vazomotorni rinitis, a karakterišu ga:
• izrazito curenje nosa
• suzenje i peckanje očiju
• kihanje u slavinama
• otežanim disanjem na nos
• grebanje u grlu
• malaksalost
• pored respiratornih problema dešavaju se i promijene na koži u vidu pečata, svraba

Ono zbog čega ne bi trebalo zanemariti simptome alergije, jeste činjenica da alergija može da se iskomplikuje, da ozbiljno oslabi imunitet , da se “spusti” na pluća i preraste u asmatična gušenja. Teži oblik je alergijska astma, a manifestuje se napadima otežanog disanja i “sviranja” u prsima koje se najčešće javlja u ranim jutarnjim satima ili tokom noći.

Prognoza za narednu sedmicu:

Visoka koncentracija polena ambrozije.
Umjerena koncentracija polena koprive,trava i ostali korova.

Preporuke:

• Duži boravak u šumskim ekosistemima, jer tokom naredne sedmice očekuje se umjerena do visoka koncentracije polena korova ambrozije.
• Medikamentozna terapija koju odabrani ljekar propiše.

Prvi lijekovi izbora su ANTIHISATMINICI ili H1 antagonisti koji spriječavaju vezivanje histamina za te receptore i na taj način spriječavaju ili smanjuju simptome alergije.

H1 blokatori su temeljni lijekovi za alergijske bolesti.
Pružaju simptomatsko olakšanje kod raznih atopijskih i alergijskih poremećaja(npr.sezonska peludna groznica,alergijski rinitis,konjuktivitis,urtikarija,ostale dermatoze).
Manje su učinkoviti kod alergijske bronhokonstrikcije i vazodilatacije.
Njihovo djelovanje obično počinje za 15-30 min, a najjači učinak obično traje od 3-6 h.
Potreban je oprez zbog sedativnog učinka antihistaminika. Izbjegavati upotrebu prilikom vožnje.
Otopine antihistaminika mogu se upotrijebiti u obliku kapi za nos (azelastin za liječenje rinitisa).
Pored antihistaminika koriste se i lokalni nazalni kortikosteroidi koji djeluju na nivou sluznice nosa:
• smanjuju otok sluznice nosa
• smanjuju sekreciju
• utiču direktno na smanjenje kihanja kod pacijenata

Ne koristiti ih za ublažavanje hroničnih simptoma alergije, izbjegavati ih i štedljivo primjenjivati ne više od 3 do 4 dana.
Nazalni kortikosteroidni sprejevi u ograničenom vremenskom intervalu ukoliko ih koristite duže može doći do krvarenja sluznice nosa, gubitka osjećaja čula mirisa.
Fiziološka otopina – smanjuje kongestiju sluznice nosta, razrjeđuju sluz. Bez nus pojava i mogu se koristiti dokle god se simptomi ne ublaže.
Nazalni preparati u obliku morske vode koji sadrže ektoin – blokator koji spriječava vezivanje potencijalnih alergena na sluznicu nosa i spriječava alergijsku reakciju koja izaziva curenje iz nosa i upalu nosne sluznice.
Oftalmološki vazokontstriktori – otklanja crvenilo oka i vraća mu bjelinu.
Antihistaminici u obliku kapi za oči (azelastin) za liječenje konjuktivitisa.
Izotonična otopina s ektoinom- ublažava simptome alergije , štiti od uticaja alergena,obnavlja nadražene i osjetljive sluznice oka.
Slijedeći korak uz preporuku ljekara u koliko navedeni lijekovi ne pomogne su kortikosteroidi u obliku tableta ili inhalatorna terapija lijekovima ukoliko se kašalj ne smiri na terapiju antihistaminicima.