Antimikrobna rezistencija (AMR) nastaje kada bakterije, virusi, gljivice i paraziti više ne reaguju na antimikrobna…
HPV I RAK – Osnovne informacije o HPV i karcinomu
Karcinom je bolest koja se nekontrolisano razvija u ćelijama. Rak se uvijek imenuje po dijelu tijela u kojem se razvija, čak iako pređe na druge dijelove tijela kasnije.
Genitalni humani papilona virus (HPV) je najčešće spolno prenosiva bolest u Sjedinjenim Američkim državama.
Više od 40 vrsta HPV virusa može inficirati genitalna područja kod žena i muškaraca, uključujući kožu penisa, vulve (područje okolo vagine),te anus, kao i sluznice vagine, cerviksa i rektuma.
Ove vrste također mogu inficirati sluznicu usne šupljine i grla.
VISOKORIZIČNI I NISKORIZIČNI TIPOVI HPV INFEKCIJE
Tipovi HPV-a se često nazivaju “neonkogeni” (izazivaju bradavice) ili “onkogeni” (izaziva rak), bazirano na vremenu koje stavljaju osobu u rizik od raka.
“Internacionalna agencija za istraživanje raka” dolazi do saznanja da 13 HPV tipova može prouzrokovati cervikalni rak, i najmanje jedan od ovih tipova može uzrokovati rak vulve, vagine, penisa, anusa i određeni karcinom glave i vrata (konkretno oropharinksa, koji uključuje stražnji dio grla, osnove jezika i krajnika).
Tipovi HPV-a koji mogu prouzrokovati genitalne bradavice , nisu isti tipovi koji mogu prouzrokovati kancer.
Generalno, HPV je zaslužan za više od 90% analnih i cervikalnih karcinoma, oko 70% vaginalnih karcinoma i karcinoma vulve, te 60% karcinoma.
Karcinom u stražnjoj strani grla (oropharynx) tradicionalno uzrokuje duhan i alkohol, ali novije studije pokazuju da oko 60% do 70% karcinoma grla može biti upravo uzrokovano HPV-om.
Mnogi od ovih mogu biti uzrokovani kombinacijom duhanskim proizvoda, alkohola i HPV-a.
Većina ljudi koji budu inficirani HPV-om ne znaju da su inficirani. Obično, imuni sistem tijela oslobodi se HPV infekcije prirodno u roku od 2 godine.
Ovo je istina za oba tipa HPV-a, onkogeni i neonkogeni.
Do 50-te godine, najmanje 4 od 5 žena će biti zaraženo HPV-om u jednom trenutku svog života.
HPV je također prisutan i kod muškaraca, također bez simptoma.
KAKO HPV MOŽE DOVESTI DO KARCINOMA
Kada se imunološki sistem tijela ne može riješiti HPV infekcije onkogenim tipovima HPV-a, on se može zadržati tokom vremena i pretvoriti normalne ćelije u abnormalne ćelije, a zatim u rak.
Oko 10% žena sa HPV infekcijom na grliću materice će razviti dugotrajne HPV infekcije koje ih dovode u opasnost od raka grlića materice.
Slično, kada se visokorizični HPV zadrži i inficira stanice vulve, vagine, penisa ili anusa, može uzrokovati promjene stanica koje se nazivaju prekancerom.
Oni se na kraju mogu razviti u rak ako se ne pronađu i ne uklone na vrijeme.
Ovi karcinomi su mnogo rjeđi od raka grlića materice.
Mnogo se manje zna o tome koliko će ljudi sa HPV-om razviti rak u ovim područjima.
HPV I OROFARINGEALNI KARCINOM
HPV može inficirati usta i grlo, i prouzrokovati karcinom orofarinksa.
On se naziva orofaringealni karcinom. HPV uzrokuje 70% orofaringealni karcinoma u Ujedinjenim Američkim državama.
PREVENCIJA KARCINOMA UZROKOVANIH HPV-OM
Vakcine štite od tipova HPV-a koji najčešće uzrokuju cervikalni, vaginalni, vulvarni i analni prekancerom i rak.
Rak grlića materice se također može spriječiti ili rano otkriti redovnim skriningom i naknadnim tretmanom.